แสงถือเป็นองค์ประกอบที่สำคัญในการออกแบบพื้นที่ไม่เพียงแต่ที่จะทำหน้าที่ในการให้แสงสว่างแล้ว ยังช่วยสร้างมิติและบรรยากาศให้กับพื้นที่นั้น ๆ ให้มีชีวิตชีวามากขึ้น การใช้แสงไฟอย่างเหมาะสมสามารถเน้นความโดดเด่นของพื้นที่เปลี่ยนอารมณ์สร้างความรู้สึกที่แตกต่างกันได้ โดยการสร้างบรรยากาศนั้นมีไฟอยู่หลายประเภทที่ช่วยในการสร้างบรรยากาศไม่ว่าจะเป็น  การใช้ไฟแทรคไลท์ หรือการใช้ไฟเส้นเข้ามาช่วยในการสร้างบรรยากาศซึ่งเป็นวิธีที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก

ไฟเส้นคืออะไร

ไฟเส้นถือเป็นเครื่องมือในการช่วยเพิ่มมิติและความสวยงามให้กับพื้นที่ได้หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นการเพิ่มความลึกให้กับห้องการสร้างบรรยากาศที่อบอุ่น หรือนำไปสร้างแสงเงาให้เกิดความน่าประทับใจ การออกแบบไฟเส้นในพื้นที่ต่าง ๆ สามารถปรับใช้ได้อย่างหลากหลาย ทำให้ไฟเส้นนั้นเป็นทางเลือกที่ยอดเยี่ยมในการตกแต่งและออกแบบแสงในปัจจุบัน

ทำไมการออกแบบแสงถึงสำคัญ

การออกแบบแสงนั้นมีผลโดยตรงต่ออารมณ์และความรู้สึกของผู้ใช้งานพื้นที่นั้นๆ เช่น การให้แสงทางตรง (Direct Lighting) ช่วยเน้นให้เห็นรายละเอียดสำคัญ เช่น การตกแต่งบนผนังหรือเฟอร์นิเจอร์ ขณะที่แสงทางอ้อม (Indirect Lighting) สามารถสร้างบรรยากาศที่นุ่มนวลและน่าผ่อนคลายมากขึ้น อีกทั้งแสงยังมีผลต่อผู้ที่อยู่อาศัยในพื้นที่นั้นๆอีกด้วย

การเลือกไฟเส้นที่เหมาะสม

ประเภทของไฟเส้นนั้นมีหลากหลายให้เลือกใช้ การเลือกไฟล์ที่เหมาะสมนั้นจะช่วยสร้างบรรยากาศให้พื้นที่สมบูรณ์แบบมากขึ้น อีกทั้งยังสามารถปรับตามสภาพแวดล้อมต่างๆได้โดยไฟเส้นสามารถแบ่งออกเป็น 3 ประเภทใหญ่ๆคือ

1. Neon Flex  เหมาะสำหรับการใช้งานในพื้นที่ที่ต้องการแสงที่เป็นเส้นโค้งและสามารถปรับรูปร่างได้ตามการออกแบบ โดยจะพบเห็นการใช้งานไฟเส้นประเภทนี้ในป้ายไฟหรือพื้นที่ที่ต้องการการดัดโค้งเป็นพิเศษ
2. LED SMD Strip เป็นไฟเส้นที่มีความยืดหยุ่นใช้งานง่ายเหมาะสำหรับใช้ในพื้นที่ทั่วไปโดยตัวไฟนั้นจะมีการติดตั้งชิป LED เป็นระยะซึ่งอาจจะทำให้เกิดข้อเสียคืออาจจะเกิดเงาบริเวณไฟเส้นได้เพราะไฟขาดความต่อเนื่องและไม่สม่ำเสมอ
3. LED COB Strip เป็นไฟเส้นที่มีความยืดหยุ่นซึ่งจะแตกต่างจากไฟเส้นประเภทก่อนหน้านี้ที่จะให้แสงสม่ำเสมอและต่อเนื่อง เหมาะสำหรับการใช้งานในพื้นที่ที่ต้องการแสงสว่างชัดเจนเพราะไฟเส้นประเภทนี้จะให้แสงสว่างมากกว่าอีก 2 ประเภทที่กล่าวมา

หลักการในการติดตั้งไฟเส้นทำให้เกิดแสงสว่างในแบบต่างๆ

การติดตั้งไฟเส้นให้เหมาะสมนั้นเป็นสิ่งที่สำคัญในการสร้างแสงและบรรยากาศที่ต้องการการติดตั้งในรูปแบบต่างๆจะส่งผลต่อการให้แสงที่แตกต่างกันไปตามความต้องการของพื้นที่

1.  การติดตั้งไฟเส้นแบบซ่อน (Recessed Lighting)

การซ่อนไฟเส้นไว้ในเพดาน ผนัง หรือใต้เฟอร์นิเจอร์เป็นอีกหนึ่งวิธีที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากในการสร้างแสงทางอ้อม (Indirect Lighting) แสงที่ออกมานั้นจะมีความนุ่มนวล ช่วยลดเงาที่ไม่พึงประสงค์และสร้างบรรยากาศผ่อนคลาย โดยที่เทคนิคประเภทนี้นั้นจะเหมาะกับการติดตั้งในห้องนอนห้องนั่งเล่นและร้านอาหาร

ข้อดี

• แสงไม่รบกวนสายตา
• สร้างบรรยากาศที่อบอุ่นและสบาย

ลักษณะการติดตั้ง

ในการติดตั้งไฟที่ให้แสงประเภทนี้นั้นจะนิยมติดตั้งไว้ในโครงสร้างต่าง ๆ เช่นบัวเพดาน ใต้ชั้นวางของ หรือขอบบันได ที่เป็นพื้นที่ให้แสงเฉพาะแสงที่ออกมาจะสะท้อนไปยังกำแพง หรือพื้นที่ฝั่งตรงข้ามก่อนที่จะแสดงแสงออกมาทำให้มุมแสงไม่ตกกระทบต่อสายตาโดยตรง

2. การติดตั้งไฟเส้นแบบแสงเน้น (Accent Lighting)

การติดตั้งไฟเส้นแบบเน้นจุดสำคัญของพื้นที่ จะเป็นที่นิยมในการติดตั้งบริเวณแสดงงานศิลปะ หรือผนังที่มีลวดลายต่าง ๆ สามารถดึงความสนใจไปจุดนั้น ๆ ได้อย่างชัดเจน ซึ่งมีความเหมาะสมในการติดตั้งในห้องนั่งเล่น  Gallery  หรือ Cafe

 ข้อดี

• สร้างจุดเด่นให้กับพื้นที่ช่วยเน้นความละเอียดและสวยงาม
• ไฟที่แสดงนั้นจะมองเห็นได้อย่างชัดเจน

ลักษณะการติดตั้ง

มักจะติดตั้งไฟเส้นตามกรอบรูป ขอบชั้นวางของ หรือขอบผนังเพื่อเน้นให้แสงตกกระทบไปยังพื้นที่ที่ต้องการโดยส่วนมากแล้วจะพบเห็นการติดตั้งแบบนี้บริเวณตู้โชว์

3. การติดตั้งไฟเส้นแบบแสงทางตรง (Direct Lighting)

การติดตั้งไฟเส้นในลักษณะการให้แสงทางตรงนั้น เพื่อให้พื้นที่ได้รับแสงสว่างที่ชัดเจน เหมาะกับพื้นที่ที่ต้องการแสงสว่างเป็นพิเศษ เช่น ห้องครัวหรือพื้นที่ทำงาน และร้านค้า ซึ่งส่วนมากแล้วจะมีการติดตั้งไฟเส้นชนิด LED COB Strip ที่ให้แสงแบบสม่ำเสมอ

ข้อดี

• ให้แสงสว่างเต็มพื้นที่จะเหมาะกับบริเวณที่ทำกิจกรรมที่ต้องการแสงมาก

ลักษณะการติดตั้ง

ติดตั้งไฟเส้นตามแนวเพดานหรือผนังที่ต้องการแสงสว่างมาก เช่น ใต้ชั้นวางของในครัวโดยให้มุมแสงตกกระทบมายังบริเวณเคาน์เตอร์ เพื่อเพิ่มแสงสว่างเวลาทำอาหาร หรือบริเวณด้านบนของโต๊ะทำงาน เพื่อเพิ่มแสงสว่างในพื้นที่นั้นๆที่เราต้องการ

4. การติดตั้งไฟเส้นแบบแสงทางเดิน (Path Lighting)

การใช้งานไฟเส้นในลักษณะของแสงทางเดินนั้นมักใช้ในการสร้างความปลอดภัยในพื้นที่บริเวณที่เป็นบันได ทางเดิน หรือบริเวณรอบ ๆ สระว่ายน้ำไฟเส้น จะช่วยให้ผู้ใช้งานนั้นมองเห็นทางเดินได้อย่างชัดเจน และเพิ่มความปลอดภัยมากขึ้น ซึ่งจะเหมาะกับพื้นที่ที่เป็นบริเวณทางเดินบันไดสวนหรือสระว่ายน้ำ

ข้อดี

• ช่วยเพิ่มความปลอดภัยในพื้นที่
• สร้างบรรยากาศที่ดึงดูดและสวยงามในเวลากลางคืน

ลักษณะการติดตั้ง

การติดตั้งไฟเส้นประเภทนี้จะมีการติดตั้งเป็นแนวตรงในบริเวณทางเดินบริเวณขอบพื้น หรือขอบบันได เพื่อใช้เป็นแสงส่องนำทาง จึงทำให้ไฟเส้นที่นำมาติดนั้นจะต้องมีความคงทนต่อสภาพอากาศและความชื้น  และมีค่าแสงสว่างสูง เพื่อเพิ่มทัศนวิสัยในการมองเห็นในตอนกลางคืน

5.  การติดตั้งไฟเส้นในพื้นที่กลางแจ้ง (Outdoor Lighting)

การติดตั้งไฟเส้นในพื้นที่กลางแจ้งจะต้องคำนึงถึงสภาพอากาศ และความทนทานของไฟเส้นควรเลือกไฟเส้นที่มีค่า IP สูงเช่นค่า IP 67 เป็นต้นไป เช่น COB Strip Light IP67 Waterproof รุ่นกันน้ำ 24VDC  เพื่อป้องกันน้ำและฝุ่นที่จะเข้ามาทำให้ตัวไฟเส้นนั้นเสื่อมสภาพโดยส่วนมากแล้วจะมีการติดตั้งบริเวณสวนลานบ้าน และพื้นที่กลางแจ้ง

ข้อดี

• ช่วยเพิ่มแสงสว่างในพื้นที่กลางแจ้งเพื่อเพิ่มความสว่างและความสวยงามให้กับพื้นที่

ลักษณะการติดตั้ง

ลักษณะการติดตั้งไฟเส้นลักษณะนี้จะมีการติดตั้งที่คล้ายคลึงกับการติดไฟทางเดิน โดยจะมีการติดตั้งเป็นแนวตรงหรือติดตั้งให้เกิดงานศิลป์ เพื่อตกแต่งบริเวณกิจกรรมภายนอก หรือสร้างบรรยากาศให้สวน ซึ่งจะมีการติดตั้งไปตามขอบทางเดินรอบสระว่ายน้ำ หรือซ่อนใต้ต้นไม้และพุ่มไม้เพื่อสร้างบรรยากาศในสวน

การออกแบบบรรยากาศด้วยแสงสี

การใช้งานแสงสีในพื้นที่นั้นสามารถสร้างบรรยากาศให้แตกต่างกันได้ ซึ่งการเลือกใช้แสงสีต่างๆนั้นจะมีผลต่อความรู้สึกของผู้อยู่อาศัยในพื้นที่โดยตรง การเลือกสีและแสงสามารถช่วยเสริมบรรยากาศให้เหมาะสมกับการใช้งานได้เช่นการสร้างความอบอุ่น สร้างพลังงานเชิงบวก หรือสร้างความสงบ ด้วยแสงสีต่างๆนั้นจะให้ความรู้สึกที่แตกต่างกันดังนี้

1. Warm Light

แสงสีขาวอุ่นหรือวอร์มไลท์จะมีอยู่ในรุ่น 3,000K มักจะใช้ในการสร้างบรรยากาศที่อบอุ่นเป็นกันเองสบายสายตาเหมาะกับพื้นที่ที่ต้องการความเป็นส่วนตัวและความผ่อนคลายเช่นห้องนั่งเล่น ห้องนอน บริเวณร้านอาหารและคาเฟ่

ข้อดี

สร้างบรรยากาศที่ผ่อนคลายเป็นกันเองเหมาะสำหรับในการใช้เวลาพักผ่อนหรือพูดคุยในบรรยากาศที่ไม่เป็นทางการลดความตึงเครียดทำให้ผู้อยู่อาศัยนั้นเกิดความผ่อนคลายมากขึ้น

2. Natural white  Light

แสงสีขาวเธรรมชาติหรือนีออนไวท์ จะมีอยู่ในรุ่น 4,000K โดยแสงชนิดนี้จะให้แสงสว่างที่ชัดเจนและคมชัดเหมาะสำหรับใช้ในพื้นที่ที่ต้องการแสงสว่างเพียงพอสำหรับการทำงานหรือพื้นที่ที่ต้องการให้ความรู้สึกที่สดชื่นปลอดโปร่งเหมาะสำหรับบริเวณห้องครัว ห้องทำงาน พื้นที่สำนักงาน หรือโรงพยาบาล

ข้อดี 

ช่วยเพิ่มความสดชื่นและแสงสว่างที่ชัดเจนเหมาะสำหรับพื้นที่ที่ต้องการกิจกรรมที่ใช้สายตามากทำให้ผู้ที่อยู่ในพื้นที่นั้นมองเห็นสีของวัตถุได้อย่างชัดเจนและให้บรรยากาศที่เป็นทางการมากขึ้น

3. Day Light

เดย์ไลท์หรือคลูไลท์ จะมีอยู่ในรุ่น 6,000K  โดยแสงชนิดนี้จะสร้างบรรยากาศที่เงียบสงบ รู้สึกเย็น และความผ่อนคลายสูงเหมาะสำหรับการใช้งานในพื้นที่ที่ต้องการบรรยากาศที่เงียบสงบและเป็นสมาธิเช่นห้องอ่านหนังสือ ห้องสมุด ห้องนอน และพื้นที่พักผ่อนส่วนตัว

ข้อดี

ช่วยลดความตึงเครียดสร้างความรู้สึกสงบช่วยเพิ่มสมาธิและความคิดสร้างสรรค์ให้กับผู้ใช้งานในพื้นที่นั้นๆ

4. Red Light

แสงสีแดงเป็นแสงที่กระตุ้นความรู้สึก และเพิ่มพลังงานมักจะใช้งานในพื้นที่ทำกิจกรรม เช่นห้องออกกำลังกายหรือพื้นที่จัดการ Event เพื่อเพิ่มความรู้สึกตื่นเต้นและกระตุ้นพลังงานทำให้ผู้ใช้งานในพื้นที่นั้นรู้สึกตื่นเต้นมากขึ้นซึ่งส่วนมากนั้นแสงสีนี้จะพบในพื้นที่ที่เป็นบาร์เป็นส่วนมาก

ข้อดี

สร้างบรรยากาศที่มีพลังกระตุ้นการตื่นตัวและสนุกสนานให้กับคนในพื้นที่นั้นๆ

5. RGB Lighting

การใช้แสงเปลี่ยนสี สามารถสร้างบรรยากาศในพื้นที่ให้ความรู้สึกที่ไม่จำเป็นสามารถปรับใช้งานได้ตามต้องการไม่ว่าจะเป็นสถานการณ์ต่างๆเช่นการจัดปาร์ตี้หรือจัดกิจกรรมต่างๆโดยส่วนมากแล้วจะพบเห็นการติดไฟชนิดนี้ได้ในบริเวณที่ใช้ในการจัดปาร์ตี้เป็นส่วนมากหรือห้องที่ต้องการเปลี่ยนบรรยากาศบ่อย

ข้อดี

สามารถสร้างบรรยากาศที่หลากหลายและปรับเปลี่ยนได้ตามความต้องการเช่นใช้แสงสีชมพูในงานแต่งงานหรือแสงสีฟ้าเขียวในงานปาร์ตี้ฤดูร้อน

การประยุกต์ใช้แสงสีในการออกแบบ

การออกแบบบรรยากาศด้วยแสงสีนั้นสามารถปรับใช้ได้หลากหลายพื้นที่และกิจกรรมการเลือกสีที่เหมาะสมนั้นจะช่วยสร้างบรรยากาศและความรู้สึกให้กับพื้นที่นั้นๆมากขึ้น เช่น Cafe สามารถเลือกใช้แสงสีเหลืองที่ให้ความรู้สึกอบอุ่นเป็นกันเอง หรือห้องครัวต้องใช้แสงเดย์ไลท์ที่ให้ค่าแสงที่ตรงและค่า CRI สูงสามารถมองเห็นวัตถุดิบและสีของอาหารได้อย่าชัดเจน

การเพิ่มมิติและการออกแบบบรรยากาศด้วยไฟเส้นนั้นเป็นวิธีที่ง่ายและมีประสิทธิภาพในการเปลี่ยนแปลงพื้นที่การเลือกไฟเส้นที่เหมาะสมนั้นไม่เพียงช่วยให้พื้นที่สวยงามและเหมาะสมกับการใช้ในพื้นที่นั้นๆแต่ยังสร้างประสบการณ์และความรู้สึกที่แตกต่างให้กับผู้ใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพ